Những điều tuổi trẻ cần biết khi bước vào đời
Nếu chúng ta là người con Phật và biết gìn giữ năm điều đạo đức thì ta sẽ có một tình yêu chân thật, hiểu biết và yêu thương, biết thông cảm cho nhau, biết chia sẻ cho nhau, biết tha thứ cho nhau, biết vun đắp cho nhau, và luôn giữ cho nhau mãi mãi là tình yêu thương trong sáng bằng trái tim hiểu biết.
Khi những người trẻ có cơ hội tìm hiểu nhau, mới đầu chỉ là tình bạn thân thiết rồi dần dà phát sinh tình cảm, từ đó tham ái bắt đầu có mặt dẫn đến yêu thương, hò hẹn và cuối cùng là kết tình chồng vợ. Tình yêu là một cơ hội tốt để chúng ta nhìn lại chính mình, tìm lại cội nguồn xưa nay để thấy được những khó khăn, vướng mắc, hạnh phúc, khổ đau, buồn thương, giận ghét của chính mình do thiếu hiểu biết mà gây ra. Trong tình yêu thương nam nữ, khi yêu ai chúng ta rất muốn được chia sẻ cuộc đời mình cho người ấy và muốn sống với người mình yêu đến trọn đời. Vì vậy, trước khi tiến đến hôn nhân, chúng ta nên chịu khó tìm hiểu xem hai người có cùng một quan điểm, cùng một chí hướng và đời sống tâm linh hay không?Con người được sinh ra bởi luyến ái sắc dục, chết bởi sắc dục là lẽ thường tình của thế gian và cứ như thế mà con người ta chết đi sống lại triền miên trong dòng lục đạo luân hồi không có ngày thôi dứt. Người xuất gia đi ngược lại với dòng đời nên phải cố gắng xa lìa ái dục để thành tựu đạo giác ngộ, giải thoát. Người thế gian tham thì người xuất gia phải không tham, người thế gian mê thì người xuất gia phải có trí tuệ, như vậy mới có thể vượt qua những gì người đời yêu thích. Nếu vì tiếng sét ái tình mà chúng ta biết yêu quá sớm trước khi có nghề nghiệp và việc làm ổn định do nhận thức không đúng đắn, coi chừng chúng ta sẽ vỡ mộng. Tiếng sét ái tình có thể làm chúng ta đam mê men say tình ái, nhất là mối tình đầu, ta sẽ choáng váng, sẽ đau thương, sẽ mất mát, sẽ hụt hẫng, sẽ chới với, chơi vơi, lạc lỏng giữa dòng đời như mất đi một cái gì đó rất thiêng liêng, cao quý. Chúng ta phải tự gượng lại và đứng lên để những đam mê buổi đầu không làm cho ta gục ngã. Nếu không ta sẽ bị mất ăn, mất ngủ và không học hành gì được. Ta cứ ngơ ngơ, ngáo ngáo, cho đến xanh xao, ốm o, gầy mòn, bỏ bê hết tất cả mọi việc.
Điên dại và cuồng si nhất vẫn là thứ tình yêu đơn phương không gì đau khổ hơn, mình yêu người mà người không đáp lại, người đi yêu người khác, nhưng người khác cũng chẳng yêu người. Đúng là theo tình tình phụ, phụ tình tình theo, sự đời có nhiều cái tréo ngoe như vậy. Bạn bè cùng chung một lớp nhưng hai người bạn trai lại đi thương cùng một người bạn gái, vậy hẳn nhiên là có người được kẻ mất. Khi vướng vào vòng này con người hầu như mất hết năng lực sống, không còn thiết tha gì nữa, nằm vùi vật mê man trong men say tình ái. Chúng ta hãy nên thận trọng, dè dặt trong tình yêu của buổi ban đầu khi còn trẻ, rất nhiều người bị khủng hoảng tinh thần, mất hết niềm tin trong cuộc sống, nên đã lao vào các cuộc vui chơi trác táng suốt sáng đêm thâu để trả thù đời. Càng như thế thì ta càng tự dìm chết đời mình trong hoan lạc, vô bổ ấy, và chắc chắn trong nay mai ta sẽ rơi vào vòng vây tội lỗi.
Nếu trong quan hệ tình yêu lứa đôi mà một trong hai người dính vào vòng si mê nghiện ngập thì thường xuyên làm đau khổ cho nhau. Sau một thời gian tận tụy hy sinh để thuyết phục người bạn đời của mình dứt khoát chừa bỏ nhưng không có hiệu quả, thì phải biết rằng mối tình của ta sẽ mang đến nhiều phiền muộn, khổ đau vô cùng cực. Ai đã từng dính vào vòng này cũng đều phải bỏ cuộc, nên phải mạnh dạn chia tay, cắt đứt quan hệ tình ái thì họa may mới còn con đường sống; bằng không thì anh chích xì ke em bán ma túy, hai người đi vào con đường tội lỗi và cuối cùng vướng vào vòng tù tội. Khi hai người yêu nhau mà không có cùng quan điểm, chí hướng, tức là không có sự đồng cảm với nhau, không biết lắng nghe, không biết bao dung và độ lượng thì những nỗi khổ, niềm đau sẽ có mặt làm cho tình yêu rạn nứt và cuối cùng dẫn đến chia tay.
Tình yêu thường là sự lợi dụng lẫn nhau qua xác thịt nếu chúng ta không có hiểu biết chân chính, không có tình yêu thương chân thành, chỉ một bề biết hưởng thụ cho riêng mình mà không có sự hòa hợp của hai trái tim. Tình yêu ấy chỉ mang nhiều hệ lụy khổ đau vì không có sự cảm thông, chia sẻ. Muốn cho tình yêu được bền vững và lâu dài, khi yêu nhau ta phải biết quý kính và tôn trọng lẫn nhau. Người con gái phải tự giữ gìn, người con trai cũng phải biết gìn giữ cho người con gái, giữa hai người cần có sự thông cảm và độ lượng. Trong tình yêu chân thật, chúng ta không nên đưa tình dục lên hàng đầu; ngoài việc chăn gối ta còn có trách nhiệm và bổn phận thương yêu, bảo bọc cho nhau; còn phải quan tâm nuôi dạy con cái hướng về chân-thiện-mỹ để chúng biết thương người và vật. Không có gì đẹp hơn bằng tình yêu chân thật, hai người biết lo lắng cho nhau, biết chia sẻ để làm vơi bớt nỗi khổ, niềm đau, biết vun bồi để càng ngày càng thêm hiểu và thương nhau hơn.
Tình yêu lứa đôi là sự kết hợp của hai con tim bằng sợi dây ân ái, nhưng ân ái phải có sự hiểu biết, tôn trọng, tiết chế chừng mực mới bảo đảm hạnh phúc lâu dài. Nhưng chúng ta nên nhớ một điều, dục là một loại đam mê ham muốn rất mạnh, nó như một thứ lửa rơm bừng cháy và tàn lụi cũng rất nhanh. Dục chỉ là phần thô thiển bên ngoài, nhưng ái mới là quan trọng và thiết yếu, ái là cảm thọ nhận thức thuộc về phần tinh thần.
Bé Hương sinh ra và lớn lên nơi miền quê xa xôi hẽo lánh, chưa học hết lớp năm em đã nghĩ học. Thanh là một chàng trai xóm trên hơn em hai tuổi. Hai đứa quen nhau một thời gian rồi quyết định đi đến hôn nhân. Lúc đó bé Hương mới 15 tuổi, Thanh 17 tuổi. Cha mẹ Thanh đồng ý chấp nhận cho Thanh lấy Hương làm vợ. Ngược lại, cha mẹ bé Hương không chấp nhận vì hai đứa còn quá nhỏ. Từ đó gia đình bé Hương cấm không cho hai đứa liên hệ, qua lại với nhau. Em Hương bị gia đình quản thúc một cách chặt chẽ nên không có cơ hội được gặp người yêu. Trong khi đó, hai em đã thề non hẹn biển kiếp này phải sống trọn đời bên nhau, nếu không thì… Thật ra, Hương còn quá nhỏ, cái tuổi ăn chưa no lo chưa tới, đáng lẽ tuổi đời như em cần phải được ngồi trong ghế nhà trường để được hưởng những cái hồn nhiên của tuổi thơ, để được nghe những lời dạy của thầy cô giáo, nhưng em không được diễm phúc đó vì thiếu hiểu biết. Em nghỉ học sớm, biết yêu sớm, nên tâm hồn em bị nhuốm bụi trần theo men say tình ái. Em chưa đủ nhận thức sáng suốt và chưa có việc làm ổn định, đáng lẽ em phải biết nghe lời khuyên của cha mẹ, chờ vài năm nữa rồi sẽ tính sau thì đâu có chuyện gì xảy ra, đằng này vì em biết yêu quá sớm trong khi em chưa đủ tuổi làm giấy kết hôn theo luật pháp quy định. Nếu giả sử như cha mẹ em đồng ý cho em lấy chồng, vô tình sẽ hại cuộc đời của em vì luật hôn nhân cho phép hai người lấy nhau khi từ 18 tuổi trở lên, dưới 18 tuổi coi như vi phạm luật hôn nhân, tùy theo mức độ tuổi tác mà bị sự lý thích đáng.
Đó là vấn đề thứ nhất. Vấn đề thứ hai là em chưa có nghề nghiệp chính đáng để nuôi sống bản thân, bạn em mới 17 tuổi sẽ làm gì để nuôi em. Hay là hai đứa lấy nhau với quan niệm trời sinh voi sinh cỏ, đến khi có con ai sẽ nuôi con em trong khi hai đứa ăn chưa no lo chưa tới, làm sao có đủ khả năng nuôi con để đảm bảo tương lai sau này. Nếu em biết suy nghĩ lại, ráng nghe lời khuyên của cha mẹ rồi cố gắng hun đúc tình yêu của hai đứa bằng cách động viên, an ủi nhau chờ đợi. Trong thời gian đó, hai em phải kiếm một việc làm nào đó để tích luỹ, dành dụm tiền bạc, chờ ngày đến tuổi trưởng thành rồi lấy nhau thì cha mẹ em nào dám ngăn cản. Em vì quá vội vàng trong men say tình ái, không biết nhận định đúng sai nên đã dại dột kết liễu đời mình bằng chai thuốc rày. Em sẽ trở thành con ma vất vưỡng, lang thang vô định vì không được yêu và em sẽ khổ nhiều hơn khi thấy người yêu mình lấy vợ. Em sẽ kêu gào thét lên trong khổ đau và tuyệt vọng?
Thật ra, chúng tôi đã từng chứng kiến nhiều cuộc tình bị sự ngăn cấm của gia đình, có khi hai người cùng tự tử, có khi một trong hai đứa tự tử, và không biết bao nhiêu người trẻ phải chết như thế bởi một thứ tình yêu mù quáng, dại khờ, đam mê trong điên loạn. Chúng tôi có biết một bài thơ nói về tình yêu nam nữ nhưng không rõ xuất xứ từ đâu:
Chòng chành như nón không quai,
Như thuyền không lái như ai không chồng.
Gái có chồng như gông đeo cổ,
Gái không chồng như phản gỗ long đanh.
Phản long đanh anh còn chữa được,
Gái không chồng chạy ngược chạy xuôi.
Không chồng khốn lắm chị em ơi!
Mọi người có cả, em ngồi em than.
Và bài hát …
Anh lấy em từ thuở mười ba,
Đến năm mười tám thiếp đà năm con.
Ra đường thiếp hãy còn son,
Về nhà thiếp đã năm con cùng chồng.
Bài này tôi đã nghe đâu đó như chế giễu thứ tình yêu con nít, con nôi, miệng còn hôi sữa mà bày đặt yêu thương, thử hỏi làm sao thật sự có hạnh phúc chân thật khi lấy nhau từ tuổi ấy. Ngày nay, luật hôn nhân gia đình bắt buộc nam nữ phải 18 tuổi trở lên mới được quyền lấy nhau. Vì ở tuổi này các em mới có đủ trình độ hiểu biết về cuộc sống lứa đôi, mới có đủ khả năng thương yêu và sẵn sàng hy sinh, san sẻ cho nhau mỗi khi cơm không ngon, canh không ngọt. Ấy thế mà hiện nay tình trạng ly dị đã chiếm gần 40%, cuộc sống tiến bộ về văn minh vật chất càng nhiều thì càng làm cho con người quên đi đời sống tâm linh của chính mình. Xã hội hiện thời là một cái máy quay không ngừng nghỉ, làm cho con người cứ mãi lăng xăng, tất bật với mọi thứ nhu cầu, nên không có thời gian quay về với chính mình. Yêu nhau là phải hiểu nhau và thông cảm cho nhau. Các bạn không thấy sao? Tình chỉ đẹp khi còn dang dỡ, đời mất vui khi đã vẹn câu thề. Đó là một sự thật, càng yêu nhiều là càng khổ nhiều nếu không biết bao dung và độ lượng, cảm thông và tha thứ cho nhau.
Có nhiều chuyện tình thật trớ trêu. Hai đứa lấy nhau vì cha mẹ bắt buộc nên không có tình yêu thật sự, trái tim của họ không biết rung động trong ái ân. Mặc dù đang ngủ với chồng hoặc vợ, hai thân xác cùng quấn quít lấy nhau một cách say đắm, nhưng tâm tư thì đang hướng về người mình yêu. Nhìn vào gia đình họ ta tưởng như một thiên đường hạnh phúc, ai cũng khao khát muốn được như thế, nhưng thật ra họ chỉ sống vì cha, vì mẹ, vì con, vì cái, chớ không có tình yêu thương thật sự giữa hai người. Khi chúng ta có hạnh phúc trong tình yêu chân thật thì dễ dàng cảm thông và tha thứ cho nhau vì những thói quen không được tốt đẹp của mỗi người. Các em nam cần phải biết quan tâm, nói những lời khen ngợi về tài năng và đức hạnh của phái đẹp. Ngược lại, người nữ phải biết xử lý, sắp xếp việc nhà một cách tốt đẹp, hài hòa. Đây là nói theo quan niệm khi xưa, người phụ nữ chỉ lo việc trong nhà, sinh con và nuôi dạy con cái là chính. Các bạn nam phải biết tôn trọng phái đẹp, phái yếu, phải biết quan tâm, lo lắng, chăm sóc, chia sẻ, để giúp người yêu đạt được những ước mơ, những hoài bão, những thao thức trăn trở về lý tưởng sống của hai người.
Ngày nay, người phụ nữ vừa đi làm, vừa gánh lấy trách nhiệm nội trợ nên cuộc sống có phần nhọc nhằn hơn. Các em nam phải biết gánh vác và chia sẻ công việc trong nhà nếu hai người cùng đi làm. Và điểm đáng quan tâm là các em nam không nên khinh thường phái đẹp, nói những lời miệt thị, mắng chửi như tôi tớ theo quan điểm chồng chúa vợ tôi khiến phái đẹp sinh tâm buồn giận, đau khổ. Đây là thể hiện tinh thần bình đẳng trong tình chồng vợ và bình đẳng trong tình người với nhau không phân biệt nam hay nữ. Có một số người nói rằng, trời sinh ra phụ nữ để phục vụ cho đàn ông và có nhiệm vụ sinh con, đẻ cái để nối dõi tông đường. Ông trời nào làm như vậy là ông trời tàn ác, không có đạo đức. Nếu ông ta có đủ khả năng ban phước, giáng họa, tại sao ông không ban phước hết cho tất cả chúng sinh để mọi người đều được an vui, hạnh phúc đi? Đằng này, người hạnh phúc thì ít, kẻ khổ đau thì nhiều, chỉ có luật nhân quả âm thầm chi phối, tác động theo nghiệp báo đã tạo ra mà thôi, mình làm lành được hưởng phúc, mình làm ác chịu khổ đau. Đã là đấng mày râu thì không nên khinh thường phái đẹp, nhưng ngược lại các bạn nữ phải đối đãi tốt với những người giúp việc cho chồng. Đây là theo quan niệm thời xưa. Phụ nữ ngày nay đảm đương công việc không thua gì nam giới và gánh luôn trách nhiệm nội trợ, nên áp lực công việc đè nặng lên hai vai phái nữ nhiều hơn. Chính vì vậy, các bạn nam hãy nên trung thành với vợ để gia đình được ấm êm, hạnh phúc; và ngược lại, các bạn nữ không được ngoại tình, lang chạ với người khác để gia đình không xảy ra tình trạng “ông ăn chả, bà ăn nem” làm ảnh hưởng đến đời sống của con cái sau này.
Tình yêu lứa đôi là nền tảng hạnh phúc của gia đình và xã hội. Nếu trong nhà không êm ấm, hạnh phúc, sẽ làm cho xã hội thêm phần gánh nặng vì phải xử lý, hoà giải các tệ nạn không tốt do con người gây ra. Gia đình êm ấm, hạnh phúc, thủy chung sẽ giúp con cái sống tốt hơn khi trưởng thành. Các bạn nam khi có gia đình phải mạnh dạn giao quyền cho phái nữ, tức là biết tôn trọng và tin tưởng vợ mình, vì người phụ nữ lúc nào cũng quán xuyến việc nhà tốt đẹp hơn đàn ông. Chồng mà đưa tiền chợ mỗi bữa cho vợ chẳng khác nào coi vợ như người giúp việc trong nhà, đó gọi là loại đàn ông ích kỷ, nhỏ mọn và hẹp hòi, không độ lượng. Ngược lại, người nữ phải biết giữ gìn tiền bạc, tài sản cho chồng, không nên cất giấu riêng tư hoặc cờ bạc, đàn điếm làm hao hụt tiền bạc và gia sản chung của gia đình. Sở thích chưng diện, làm đẹp, mang đồ trang sức là bản chất và thói quen của người phụ nữ. Khi mới yêu nhau người nam thường tặng quà cho phái đẹp để lấy lòng người yêu. Đến khi đã là vợ chồng thì việc tặng quà cho nhau trở nên lợt lạt theo thời gian. Đối với người chồng, việc quan tâm, lo lắng, mua đồ trang sức cho vợ, tặng quà cho nhau là sự an ủi, khích lệ nhau cùng sống vui vẻ, hạnh phúc; là mục đích hâm nóng lại tình yêu của buổi đầu khi mới yêu nhau. Bên cạnh đó, người phụ nữ phải tinh cần, siêng năng, tháo vát trong mọi việc để vuông tròn mọi việc trong ngoài đều tốt đẹp, hài hòa. Trong tình yêu thương chân thật, con người ta sống về nghĩa nhiều hơn, tình yêu lứa đôi thường mang đến sự vị kỷ, chỉ biết lợi dụng thân xác của nhau mà thôi. Trong tình nghĩa nó có sự lắng nghe, có sự cảm thông, sẵn sàng chia sẻ nỗi khổ, niềm đau cho nhau, có sự bao dung và độ lượng, không đặt nặng tình dục lên hàng đầu.
Đã làm người ai không còn sơ xót và khiếm khuyết, những người nam thường dính vào tứ đổ tường, cờ bạc, rượu chè, hút xách, đàn điếm, nhẹ lắm cũng dính vô tật hút thuốc và lăng nhăng trong tình ái. Hai cái tật lớn của đàn ông là tửu sắc (uống rượu và háo sắc) hầu như nó là thói quen thâm căn cố đế của người nam. Vấn đề thứ nhất theo quan niệm khi xưa chồng chúa vợ tôi là trai năm thê bảy thiếp, gái chính chuyên chỉ một chồng. Thượng đế tạo ra phụ nữ để phục vụ cho đàn ông và sinh con, đẻ cái để nối dõi tông đường xuất phát từ chế độ phong kiến nhiều vợ, từ vua quan mà ra. Chính vì vậy, nó đã ăn sâu vào tâm khảm của người đàn ông trong mọi thời đại. Vấn đề thứ hai là uống rượu, rượu đi đôi với sắc đẹp. Làm vua thì có cả hàng trăm cung phi mỹ nữ, muốn hưởng thụ đầy đủ thì ngoài các món cao lương mỹ vị còn phải đi kèm theo rượu mới tiêu hóa hết, rồi sau đó ân ái cùng mỹ nhân. Vua vì có quá nhiều cung phi mỹ nữ nên sợ thái giám phỏng tay trên, do đó ai làm thái giám đều bị đem thiến hết. Làm người ai cũng ham muốn tình yêu xác thịt, giờ của quý đã bị triệt tiêu nên dù ham muốn cũng không làm gì được; cuối cùng bị đè nén ức chế lâu ngày thành ra lơ lớ, tâm sinh lý bị biến dạng, thay đổi theo thời gian. Ngày nay, những người có gen đó được gọi là pê đê hay đồng tính. Vua làm được nên các quan quyền cũng bắt chước làm theo và hưởng thụ lâu ngày như thế, trở thành thói quen thâm căn cố đế khó từ bỏ được. Vua quan làm được dân chúng cũng bắt chước làm theo, lâu ngày chày tháng trở thành bình thường, và cứ như thế tiếp tục tái diễn từ đời này qua kiếp nọ. Trong một trăm người đàn ông thì có đến chín mươi lăm người dính vào một trong bốn món tứ đổ tường: cờ bạc, rượu chè, hút xách, đàn điếm.
Ngày xưa, đàn ông là trụ cột của gia đình, là lao động chính đem tiền bạc về nuôi vợ con nên được quyền ăn trên ngồi trước và thê thiếp đầy nhà. Chính vì thế, khi họ có quyền hành trong tay thì tìm đủ mọi cách thu gom, vơ vét về cho riêng mình nhiều hơn; như vậy mới đủ khả năng đáp ứng nhu cầu, phục vụ chi tiêu hằng ngày; do đó, người đàn ông khó buông xả bớt để giúp người, cứu vật. Ngược lại, người phụ nữ vì có thiên chức làm mẹ nên sống rất tình cảm, lúc nào cũng cho ra nhiều hơn, phải nuôi con, phải chia sẻ cho con hết tất cả để con được mạnh khỏe, mau khôn lớn. Song, người nữ thích làm đẹp, thích trang sức để tạo sự hấp dẫn cho đấng mày râu, vì quan niệm chồng chúa vợ tôi nhiều thê thiếp; nếu mình không đẹp đẽ, dễ thương, duyên dáng thì sẽ bị chồng bỏ rơi. Đàn ông lúc nào cũng háo sắc, nên phụ nữ lúc nào cũng muốn làm đẹp để được lòng chàng, được lòng thì vinh hoa phú quý đi kèm theo; nhờ vậy có thể giúp đỡ gia đình, người thân, thăng quan tiến chức dễ dàng và có được cơm no, áo ấm trong cuộc sống hiện tại.
Phái đẹp thiên về tình cảm nên rất thích được khen ngợi, tâng bốc. Phụ nữ yêu bằng tai, đàn ông yêu bằng mắt. Chính vì có thiên chức làm mẹ nên người nữ dễ dàng chia sẻ, làm phước hơn đàn ông. Đàn ông quan niệm thu vô để hưởng thụ cho mình nhiều hơn, người nữ quan niệm cho ra vì phải mang nặng đẻ đau, hy sinh vất vả, nhọc nhằn để nuôi con khôn lớn. Muốn bảo vệ hạnh phúc gia đình và sống với nhau bằng tình yêu thương chân thật, người đàn ông phải giảm bớt các thói quen hưởng thụ quá đáng, thói quen chồng chúa vợ tôi, thói quen gia trưởng, nếu dứt hẳn được thì càng tốt; nếu không gia đình khó bao giờ bảo đảm có được hạnh phúc thật sự. Phái đẹp cũng vậy, phải biết gìn giữ tài sản chung cho gia đình, không nên se sua, chưng diện quá mức, hoặc tiêu xài, mua sắm lãng phí, vô ích. Thế giới ngày nay sở dĩ kinh doanh mua bán được là nhờ sự tiêu thụ quá mức của người phụ nữ, nhiều nhà quá xa xỉ để chứng tỏ đẳng cấp giàu sang của mình. Thói quen của người nữ thích làm đẹp, thích chưng diện, thích sắm sửa, trưng bày đủ thứ. Nhiều món đồ không xài cũng mua về để đó. Vì sợ già, sợ xấu, sợ mọi người chê, sợ chồng bỏ, nên người nữ lúc nào cũng trang điểm, làm dáng, làm duyên, nhờ vậy mà các thẩm mỹ viện làm đẹp mau làm giàu; lại còn hay có tật thích khen ngợi, tâng bốc, nên mấy anh chàng sở khanh mới dễ dàng lừa đảo từ chỗ yếu điểm đó.
Tóm lại, muốn tình yêu được bền vững, lâu dài cho đến ngày “răng long tóc bạc” thì hai người phải sống có tình, có nghĩa với nhau. Tình là tình ân ái, nghĩa là nghĩa vợ chồng, trong đó còn có con cái là sợi dây ràng buộc làm cho tình yêu thương càng thêm gắn bó hơn. Tình yêu lứa đôi chỉ thật sự hạnh phúc khi hai người có cùng quan điểm, có cùng chí hướng, có cùng một tâm linh, một tâm linh trong sạch và thánh thiện là người phải có lòng từ bi rộng lớn. Người có lòng từ thì không sát sinh hại vật. Người hay giúp đỡ, chia sẻ với kẻ bất hạnh thì không bao giờ trộm cướp của ai. Người có đạo đức tốt biết tiết chế trong sinh hoạt tình dục thì không bao giờ lang chạ, ngoại tình với người không phải là vợ chồng chính thức. Nếu chúng ta là người con Phật và biết gìn giữ năm điều đạo đức thì ta sẽ có một tình yêu chân thật, hiểu biết và yêu thương, biết thông cảm cho nhau, biết chia sẻ cho nhau, biết tha thứ cho nhau, biết vun đắp cho nhau, và luôn giữ cho nhau mãi mãi là tình yêu thương trong sáng bằng trái tim hiểu biết.
Điên dại và cuồng si nhất vẫn là thứ tình yêu đơn phương không gì đau khổ hơn, mình yêu người mà người không đáp lại, người đi yêu người khác, nhưng người khác cũng chẳng yêu người. Đúng là theo tình tình phụ, phụ tình tình theo, sự đời có nhiều cái tréo ngoe như vậy. Bạn bè cùng chung một lớp nhưng hai người bạn trai lại đi thương cùng một người bạn gái, vậy hẳn nhiên là có người được kẻ mất. Khi vướng vào vòng này con người hầu như mất hết năng lực sống, không còn thiết tha gì nữa, nằm vùi vật mê man trong men say tình ái. Chúng ta hãy nên thận trọng, dè dặt trong tình yêu của buổi ban đầu khi còn trẻ, rất nhiều người bị khủng hoảng tinh thần, mất hết niềm tin trong cuộc sống, nên đã lao vào các cuộc vui chơi trác táng suốt sáng đêm thâu để trả thù đời. Càng như thế thì ta càng tự dìm chết đời mình trong hoan lạc, vô bổ ấy, và chắc chắn trong nay mai ta sẽ rơi vào vòng vây tội lỗi.
Nếu trong quan hệ tình yêu lứa đôi mà một trong hai người dính vào vòng si mê nghiện ngập thì thường xuyên làm đau khổ cho nhau. Sau một thời gian tận tụy hy sinh để thuyết phục người bạn đời của mình dứt khoát chừa bỏ nhưng không có hiệu quả, thì phải biết rằng mối tình của ta sẽ mang đến nhiều phiền muộn, khổ đau vô cùng cực. Ai đã từng dính vào vòng này cũng đều phải bỏ cuộc, nên phải mạnh dạn chia tay, cắt đứt quan hệ tình ái thì họa may mới còn con đường sống; bằng không thì anh chích xì ke em bán ma túy, hai người đi vào con đường tội lỗi và cuối cùng vướng vào vòng tù tội. Khi hai người yêu nhau mà không có cùng quan điểm, chí hướng, tức là không có sự đồng cảm với nhau, không biết lắng nghe, không biết bao dung và độ lượng thì những nỗi khổ, niềm đau sẽ có mặt làm cho tình yêu rạn nứt và cuối cùng dẫn đến chia tay.
Tình yêu thường là sự lợi dụng lẫn nhau qua xác thịt nếu chúng ta không có hiểu biết chân chính, không có tình yêu thương chân thành, chỉ một bề biết hưởng thụ cho riêng mình mà không có sự hòa hợp của hai trái tim. Tình yêu ấy chỉ mang nhiều hệ lụy khổ đau vì không có sự cảm thông, chia sẻ. Muốn cho tình yêu được bền vững và lâu dài, khi yêu nhau ta phải biết quý kính và tôn trọng lẫn nhau. Người con gái phải tự giữ gìn, người con trai cũng phải biết gìn giữ cho người con gái, giữa hai người cần có sự thông cảm và độ lượng. Trong tình yêu chân thật, chúng ta không nên đưa tình dục lên hàng đầu; ngoài việc chăn gối ta còn có trách nhiệm và bổn phận thương yêu, bảo bọc cho nhau; còn phải quan tâm nuôi dạy con cái hướng về chân-thiện-mỹ để chúng biết thương người và vật. Không có gì đẹp hơn bằng tình yêu chân thật, hai người biết lo lắng cho nhau, biết chia sẻ để làm vơi bớt nỗi khổ, niềm đau, biết vun bồi để càng ngày càng thêm hiểu và thương nhau hơn.
Tình yêu lứa đôi là sự kết hợp của hai con tim bằng sợi dây ân ái, nhưng ân ái phải có sự hiểu biết, tôn trọng, tiết chế chừng mực mới bảo đảm hạnh phúc lâu dài. Nhưng chúng ta nên nhớ một điều, dục là một loại đam mê ham muốn rất mạnh, nó như một thứ lửa rơm bừng cháy và tàn lụi cũng rất nhanh. Dục chỉ là phần thô thiển bên ngoài, nhưng ái mới là quan trọng và thiết yếu, ái là cảm thọ nhận thức thuộc về phần tinh thần.
Bé Hương sinh ra và lớn lên nơi miền quê xa xôi hẽo lánh, chưa học hết lớp năm em đã nghĩ học. Thanh là một chàng trai xóm trên hơn em hai tuổi. Hai đứa quen nhau một thời gian rồi quyết định đi đến hôn nhân. Lúc đó bé Hương mới 15 tuổi, Thanh 17 tuổi. Cha mẹ Thanh đồng ý chấp nhận cho Thanh lấy Hương làm vợ. Ngược lại, cha mẹ bé Hương không chấp nhận vì hai đứa còn quá nhỏ. Từ đó gia đình bé Hương cấm không cho hai đứa liên hệ, qua lại với nhau. Em Hương bị gia đình quản thúc một cách chặt chẽ nên không có cơ hội được gặp người yêu. Trong khi đó, hai em đã thề non hẹn biển kiếp này phải sống trọn đời bên nhau, nếu không thì… Thật ra, Hương còn quá nhỏ, cái tuổi ăn chưa no lo chưa tới, đáng lẽ tuổi đời như em cần phải được ngồi trong ghế nhà trường để được hưởng những cái hồn nhiên của tuổi thơ, để được nghe những lời dạy của thầy cô giáo, nhưng em không được diễm phúc đó vì thiếu hiểu biết. Em nghỉ học sớm, biết yêu sớm, nên tâm hồn em bị nhuốm bụi trần theo men say tình ái. Em chưa đủ nhận thức sáng suốt và chưa có việc làm ổn định, đáng lẽ em phải biết nghe lời khuyên của cha mẹ, chờ vài năm nữa rồi sẽ tính sau thì đâu có chuyện gì xảy ra, đằng này vì em biết yêu quá sớm trong khi em chưa đủ tuổi làm giấy kết hôn theo luật pháp quy định. Nếu giả sử như cha mẹ em đồng ý cho em lấy chồng, vô tình sẽ hại cuộc đời của em vì luật hôn nhân cho phép hai người lấy nhau khi từ 18 tuổi trở lên, dưới 18 tuổi coi như vi phạm luật hôn nhân, tùy theo mức độ tuổi tác mà bị sự lý thích đáng.
Đó là vấn đề thứ nhất. Vấn đề thứ hai là em chưa có nghề nghiệp chính đáng để nuôi sống bản thân, bạn em mới 17 tuổi sẽ làm gì để nuôi em. Hay là hai đứa lấy nhau với quan niệm trời sinh voi sinh cỏ, đến khi có con ai sẽ nuôi con em trong khi hai đứa ăn chưa no lo chưa tới, làm sao có đủ khả năng nuôi con để đảm bảo tương lai sau này. Nếu em biết suy nghĩ lại, ráng nghe lời khuyên của cha mẹ rồi cố gắng hun đúc tình yêu của hai đứa bằng cách động viên, an ủi nhau chờ đợi. Trong thời gian đó, hai em phải kiếm một việc làm nào đó để tích luỹ, dành dụm tiền bạc, chờ ngày đến tuổi trưởng thành rồi lấy nhau thì cha mẹ em nào dám ngăn cản. Em vì quá vội vàng trong men say tình ái, không biết nhận định đúng sai nên đã dại dột kết liễu đời mình bằng chai thuốc rày. Em sẽ trở thành con ma vất vưỡng, lang thang vô định vì không được yêu và em sẽ khổ nhiều hơn khi thấy người yêu mình lấy vợ. Em sẽ kêu gào thét lên trong khổ đau và tuyệt vọng?
Thật ra, chúng tôi đã từng chứng kiến nhiều cuộc tình bị sự ngăn cấm của gia đình, có khi hai người cùng tự tử, có khi một trong hai đứa tự tử, và không biết bao nhiêu người trẻ phải chết như thế bởi một thứ tình yêu mù quáng, dại khờ, đam mê trong điên loạn. Chúng tôi có biết một bài thơ nói về tình yêu nam nữ nhưng không rõ xuất xứ từ đâu:
Chòng chành như nón không quai,
Như thuyền không lái như ai không chồng.
Gái có chồng như gông đeo cổ,
Gái không chồng như phản gỗ long đanh.
Phản long đanh anh còn chữa được,
Gái không chồng chạy ngược chạy xuôi.
Không chồng khốn lắm chị em ơi!
Mọi người có cả, em ngồi em than.
Và bài hát …
Anh lấy em từ thuở mười ba,
Đến năm mười tám thiếp đà năm con.
Ra đường thiếp hãy còn son,
Về nhà thiếp đã năm con cùng chồng.
Bài này tôi đã nghe đâu đó như chế giễu thứ tình yêu con nít, con nôi, miệng còn hôi sữa mà bày đặt yêu thương, thử hỏi làm sao thật sự có hạnh phúc chân thật khi lấy nhau từ tuổi ấy. Ngày nay, luật hôn nhân gia đình bắt buộc nam nữ phải 18 tuổi trở lên mới được quyền lấy nhau. Vì ở tuổi này các em mới có đủ trình độ hiểu biết về cuộc sống lứa đôi, mới có đủ khả năng thương yêu và sẵn sàng hy sinh, san sẻ cho nhau mỗi khi cơm không ngon, canh không ngọt. Ấy thế mà hiện nay tình trạng ly dị đã chiếm gần 40%, cuộc sống tiến bộ về văn minh vật chất càng nhiều thì càng làm cho con người quên đi đời sống tâm linh của chính mình. Xã hội hiện thời là một cái máy quay không ngừng nghỉ, làm cho con người cứ mãi lăng xăng, tất bật với mọi thứ nhu cầu, nên không có thời gian quay về với chính mình. Yêu nhau là phải hiểu nhau và thông cảm cho nhau. Các bạn không thấy sao? Tình chỉ đẹp khi còn dang dỡ, đời mất vui khi đã vẹn câu thề. Đó là một sự thật, càng yêu nhiều là càng khổ nhiều nếu không biết bao dung và độ lượng, cảm thông và tha thứ cho nhau.
Có nhiều chuyện tình thật trớ trêu. Hai đứa lấy nhau vì cha mẹ bắt buộc nên không có tình yêu thật sự, trái tim của họ không biết rung động trong ái ân. Mặc dù đang ngủ với chồng hoặc vợ, hai thân xác cùng quấn quít lấy nhau một cách say đắm, nhưng tâm tư thì đang hướng về người mình yêu. Nhìn vào gia đình họ ta tưởng như một thiên đường hạnh phúc, ai cũng khao khát muốn được như thế, nhưng thật ra họ chỉ sống vì cha, vì mẹ, vì con, vì cái, chớ không có tình yêu thương thật sự giữa hai người. Khi chúng ta có hạnh phúc trong tình yêu chân thật thì dễ dàng cảm thông và tha thứ cho nhau vì những thói quen không được tốt đẹp của mỗi người. Các em nam cần phải biết quan tâm, nói những lời khen ngợi về tài năng và đức hạnh của phái đẹp. Ngược lại, người nữ phải biết xử lý, sắp xếp việc nhà một cách tốt đẹp, hài hòa. Đây là nói theo quan niệm khi xưa, người phụ nữ chỉ lo việc trong nhà, sinh con và nuôi dạy con cái là chính. Các bạn nam phải biết tôn trọng phái đẹp, phái yếu, phải biết quan tâm, lo lắng, chăm sóc, chia sẻ, để giúp người yêu đạt được những ước mơ, những hoài bão, những thao thức trăn trở về lý tưởng sống của hai người.
Ngày nay, người phụ nữ vừa đi làm, vừa gánh lấy trách nhiệm nội trợ nên cuộc sống có phần nhọc nhằn hơn. Các em nam phải biết gánh vác và chia sẻ công việc trong nhà nếu hai người cùng đi làm. Và điểm đáng quan tâm là các em nam không nên khinh thường phái đẹp, nói những lời miệt thị, mắng chửi như tôi tớ theo quan điểm chồng chúa vợ tôi khiến phái đẹp sinh tâm buồn giận, đau khổ. Đây là thể hiện tinh thần bình đẳng trong tình chồng vợ và bình đẳng trong tình người với nhau không phân biệt nam hay nữ. Có một số người nói rằng, trời sinh ra phụ nữ để phục vụ cho đàn ông và có nhiệm vụ sinh con, đẻ cái để nối dõi tông đường. Ông trời nào làm như vậy là ông trời tàn ác, không có đạo đức. Nếu ông ta có đủ khả năng ban phước, giáng họa, tại sao ông không ban phước hết cho tất cả chúng sinh để mọi người đều được an vui, hạnh phúc đi? Đằng này, người hạnh phúc thì ít, kẻ khổ đau thì nhiều, chỉ có luật nhân quả âm thầm chi phối, tác động theo nghiệp báo đã tạo ra mà thôi, mình làm lành được hưởng phúc, mình làm ác chịu khổ đau. Đã là đấng mày râu thì không nên khinh thường phái đẹp, nhưng ngược lại các bạn nữ phải đối đãi tốt với những người giúp việc cho chồng. Đây là theo quan niệm thời xưa. Phụ nữ ngày nay đảm đương công việc không thua gì nam giới và gánh luôn trách nhiệm nội trợ, nên áp lực công việc đè nặng lên hai vai phái nữ nhiều hơn. Chính vì vậy, các bạn nam hãy nên trung thành với vợ để gia đình được ấm êm, hạnh phúc; và ngược lại, các bạn nữ không được ngoại tình, lang chạ với người khác để gia đình không xảy ra tình trạng “ông ăn chả, bà ăn nem” làm ảnh hưởng đến đời sống của con cái sau này.
Tình yêu lứa đôi là nền tảng hạnh phúc của gia đình và xã hội. Nếu trong nhà không êm ấm, hạnh phúc, sẽ làm cho xã hội thêm phần gánh nặng vì phải xử lý, hoà giải các tệ nạn không tốt do con người gây ra. Gia đình êm ấm, hạnh phúc, thủy chung sẽ giúp con cái sống tốt hơn khi trưởng thành. Các bạn nam khi có gia đình phải mạnh dạn giao quyền cho phái nữ, tức là biết tôn trọng và tin tưởng vợ mình, vì người phụ nữ lúc nào cũng quán xuyến việc nhà tốt đẹp hơn đàn ông. Chồng mà đưa tiền chợ mỗi bữa cho vợ chẳng khác nào coi vợ như người giúp việc trong nhà, đó gọi là loại đàn ông ích kỷ, nhỏ mọn và hẹp hòi, không độ lượng. Ngược lại, người nữ phải biết giữ gìn tiền bạc, tài sản cho chồng, không nên cất giấu riêng tư hoặc cờ bạc, đàn điếm làm hao hụt tiền bạc và gia sản chung của gia đình. Sở thích chưng diện, làm đẹp, mang đồ trang sức là bản chất và thói quen của người phụ nữ. Khi mới yêu nhau người nam thường tặng quà cho phái đẹp để lấy lòng người yêu. Đến khi đã là vợ chồng thì việc tặng quà cho nhau trở nên lợt lạt theo thời gian. Đối với người chồng, việc quan tâm, lo lắng, mua đồ trang sức cho vợ, tặng quà cho nhau là sự an ủi, khích lệ nhau cùng sống vui vẻ, hạnh phúc; là mục đích hâm nóng lại tình yêu của buổi đầu khi mới yêu nhau. Bên cạnh đó, người phụ nữ phải tinh cần, siêng năng, tháo vát trong mọi việc để vuông tròn mọi việc trong ngoài đều tốt đẹp, hài hòa. Trong tình yêu thương chân thật, con người ta sống về nghĩa nhiều hơn, tình yêu lứa đôi thường mang đến sự vị kỷ, chỉ biết lợi dụng thân xác của nhau mà thôi. Trong tình nghĩa nó có sự lắng nghe, có sự cảm thông, sẵn sàng chia sẻ nỗi khổ, niềm đau cho nhau, có sự bao dung và độ lượng, không đặt nặng tình dục lên hàng đầu.
Đã làm người ai không còn sơ xót và khiếm khuyết, những người nam thường dính vào tứ đổ tường, cờ bạc, rượu chè, hút xách, đàn điếm, nhẹ lắm cũng dính vô tật hút thuốc và lăng nhăng trong tình ái. Hai cái tật lớn của đàn ông là tửu sắc (uống rượu và háo sắc) hầu như nó là thói quen thâm căn cố đế của người nam. Vấn đề thứ nhất theo quan niệm khi xưa chồng chúa vợ tôi là trai năm thê bảy thiếp, gái chính chuyên chỉ một chồng. Thượng đế tạo ra phụ nữ để phục vụ cho đàn ông và sinh con, đẻ cái để nối dõi tông đường xuất phát từ chế độ phong kiến nhiều vợ, từ vua quan mà ra. Chính vì vậy, nó đã ăn sâu vào tâm khảm của người đàn ông trong mọi thời đại. Vấn đề thứ hai là uống rượu, rượu đi đôi với sắc đẹp. Làm vua thì có cả hàng trăm cung phi mỹ nữ, muốn hưởng thụ đầy đủ thì ngoài các món cao lương mỹ vị còn phải đi kèm theo rượu mới tiêu hóa hết, rồi sau đó ân ái cùng mỹ nhân. Vua vì có quá nhiều cung phi mỹ nữ nên sợ thái giám phỏng tay trên, do đó ai làm thái giám đều bị đem thiến hết. Làm người ai cũng ham muốn tình yêu xác thịt, giờ của quý đã bị triệt tiêu nên dù ham muốn cũng không làm gì được; cuối cùng bị đè nén ức chế lâu ngày thành ra lơ lớ, tâm sinh lý bị biến dạng, thay đổi theo thời gian. Ngày nay, những người có gen đó được gọi là pê đê hay đồng tính. Vua làm được nên các quan quyền cũng bắt chước làm theo và hưởng thụ lâu ngày như thế, trở thành thói quen thâm căn cố đế khó từ bỏ được. Vua quan làm được dân chúng cũng bắt chước làm theo, lâu ngày chày tháng trở thành bình thường, và cứ như thế tiếp tục tái diễn từ đời này qua kiếp nọ. Trong một trăm người đàn ông thì có đến chín mươi lăm người dính vào một trong bốn món tứ đổ tường: cờ bạc, rượu chè, hút xách, đàn điếm.
Ngày xưa, đàn ông là trụ cột của gia đình, là lao động chính đem tiền bạc về nuôi vợ con nên được quyền ăn trên ngồi trước và thê thiếp đầy nhà. Chính vì thế, khi họ có quyền hành trong tay thì tìm đủ mọi cách thu gom, vơ vét về cho riêng mình nhiều hơn; như vậy mới đủ khả năng đáp ứng nhu cầu, phục vụ chi tiêu hằng ngày; do đó, người đàn ông khó buông xả bớt để giúp người, cứu vật. Ngược lại, người phụ nữ vì có thiên chức làm mẹ nên sống rất tình cảm, lúc nào cũng cho ra nhiều hơn, phải nuôi con, phải chia sẻ cho con hết tất cả để con được mạnh khỏe, mau khôn lớn. Song, người nữ thích làm đẹp, thích trang sức để tạo sự hấp dẫn cho đấng mày râu, vì quan niệm chồng chúa vợ tôi nhiều thê thiếp; nếu mình không đẹp đẽ, dễ thương, duyên dáng thì sẽ bị chồng bỏ rơi. Đàn ông lúc nào cũng háo sắc, nên phụ nữ lúc nào cũng muốn làm đẹp để được lòng chàng, được lòng thì vinh hoa phú quý đi kèm theo; nhờ vậy có thể giúp đỡ gia đình, người thân, thăng quan tiến chức dễ dàng và có được cơm no, áo ấm trong cuộc sống hiện tại.
Phái đẹp thiên về tình cảm nên rất thích được khen ngợi, tâng bốc. Phụ nữ yêu bằng tai, đàn ông yêu bằng mắt. Chính vì có thiên chức làm mẹ nên người nữ dễ dàng chia sẻ, làm phước hơn đàn ông. Đàn ông quan niệm thu vô để hưởng thụ cho mình nhiều hơn, người nữ quan niệm cho ra vì phải mang nặng đẻ đau, hy sinh vất vả, nhọc nhằn để nuôi con khôn lớn. Muốn bảo vệ hạnh phúc gia đình và sống với nhau bằng tình yêu thương chân thật, người đàn ông phải giảm bớt các thói quen hưởng thụ quá đáng, thói quen chồng chúa vợ tôi, thói quen gia trưởng, nếu dứt hẳn được thì càng tốt; nếu không gia đình khó bao giờ bảo đảm có được hạnh phúc thật sự. Phái đẹp cũng vậy, phải biết gìn giữ tài sản chung cho gia đình, không nên se sua, chưng diện quá mức, hoặc tiêu xài, mua sắm lãng phí, vô ích. Thế giới ngày nay sở dĩ kinh doanh mua bán được là nhờ sự tiêu thụ quá mức của người phụ nữ, nhiều nhà quá xa xỉ để chứng tỏ đẳng cấp giàu sang của mình. Thói quen của người nữ thích làm đẹp, thích chưng diện, thích sắm sửa, trưng bày đủ thứ. Nhiều món đồ không xài cũng mua về để đó. Vì sợ già, sợ xấu, sợ mọi người chê, sợ chồng bỏ, nên người nữ lúc nào cũng trang điểm, làm dáng, làm duyên, nhờ vậy mà các thẩm mỹ viện làm đẹp mau làm giàu; lại còn hay có tật thích khen ngợi, tâng bốc, nên mấy anh chàng sở khanh mới dễ dàng lừa đảo từ chỗ yếu điểm đó.
Tóm lại, muốn tình yêu được bền vững, lâu dài cho đến ngày “răng long tóc bạc” thì hai người phải sống có tình, có nghĩa với nhau. Tình là tình ân ái, nghĩa là nghĩa vợ chồng, trong đó còn có con cái là sợi dây ràng buộc làm cho tình yêu thương càng thêm gắn bó hơn. Tình yêu lứa đôi chỉ thật sự hạnh phúc khi hai người có cùng quan điểm, có cùng chí hướng, có cùng một tâm linh, một tâm linh trong sạch và thánh thiện là người phải có lòng từ bi rộng lớn. Người có lòng từ thì không sát sinh hại vật. Người hay giúp đỡ, chia sẻ với kẻ bất hạnh thì không bao giờ trộm cướp của ai. Người có đạo đức tốt biết tiết chế trong sinh hoạt tình dục thì không bao giờ lang chạ, ngoại tình với người không phải là vợ chồng chính thức. Nếu chúng ta là người con Phật và biết gìn giữ năm điều đạo đức thì ta sẽ có một tình yêu chân thật, hiểu biết và yêu thương, biết thông cảm cho nhau, biết chia sẻ cho nhau, biết tha thứ cho nhau, biết vun đắp cho nhau, và luôn giữ cho nhau mãi mãi là tình yêu thương trong sáng bằng trái tim hiểu biết.
Thích Đạt Ma Phổ Giác
- Từ khóa :
- Thích Đạt Ma Phổ Giác